Parmak boyasının geçmişi oldukça eskiye dayanırken kullanım alanı da sadece çocuk aktiviteleri ile sınırlı değildir. Eğitim ve terapi süreçlerinde oldukça fazla kullanılan parmak boyaları, yetişkinlerin çocuklara sanat eğitimi vermesi ya da kendi sanatlarını da farklılaştırması için kullanılan çok yönlü sanat malzemeleridir.
Parmak boyası ile yapılan aktiviteler çocukların yaratıcılıklarını geliştirmekten çok daha fazlasını da sunar. Duyusal öğrenmeyi geliştiren, çocukların kendilerini ifade etmesine yardımcı olan, ince motor becerileri gelişimini destekleyen, el-göz koordinasyonunu geliştiren parmak boyaları ile çocuklar çok keyifli zamanlar geçirebilir. Eğer çocuğunuz için farklı ve çok yönlü etki sunan bir aktivite arayışınız varsa parmak boyası mutlaka denemeniz gerekenler arasında yer alır. Bu yazımızda parmak boyası nedir?, parmak boyası nasıl kullanılır? , parmak boyası kaç yaş aralığında kullanıma uygundur? Gibi ebeveynlerin sıkça sorduğu soruların yanıtlarını vereceğiz.
Parmak Boyası Nedir?
Parmak boyası çocuklar için yaratıcılıklarını özgürce geliştirmelerine imkân sunan bir boya türüdür. Çocuklar için özel olarak formüle edilen parmak boyaları kullanımı oldukça güvenli ve eğlenceli olan sanat malzemeleri olarak tanımlanabilir. Parmaklarla uygulanabilir bir boya türüdür. Çocukların kullanımına sunulan parmak boyalarının içeriği güvenilirdir. Çocukların boyaların tadına bakmasını ya da yemesini önlemek amacıyla acı bir tada sahip olan parmak boyası çeşitleri vardır. Toksik olmayan bileşenlere sahip parmak boyası çeşitleri çocukların yaş aralığına da uygun bileşenler ile sunulur. 12-18 ay aralığındaki çocukların dünyayı keşfederken gördükleri her şeyin tadını merak etme motivasyonları olabileceği için bu yaş grubuna tadı acı olan yani tatma motivasyonunu azaltacak ya da tamamen ortadan kaldıracak parmak boyaları sunulur.
Parmak Boyaları ile Yapılan Aktivitelerin Çocuklar İçin Sağladığı Faydalar
Parmak boyaları ile yapılan etkinliklerin faydaları oldukça kapsamlıdır. Etkinlik bireysel yapıldığında farklı grup olarak yapıldığında farklı faydalar gündeme gelir.
Duyusal Öğrenmeyi Geliştirme
Parmak boyama aktiviteleri çocukların neredeyse tüm duyularını uyarır. Renkleri görme ve boyaya dokunma çocukların oyun hafızalarını görselleştirmelerine yardımcı olur. Soyut ve somut nesneler arasındaki farkları öğrenmelerini destekler.
Kendini İfade Etme
Çocuklar resim yaparken duygularını görselleştirmeyi öğrenirler. Bu yöntem çocukların içinde sakladığı duyguları öğrenmek için oldukça etkilidir. Çocukların renk seçimleri bile duygularını ifade etme yöntemidir. Parmak boyama aktivitelerinin gruplar hâlinde yapıldığı durumlarda çocuklar kendi duygularını paylaşmayı ve başkalarının duygularını anlamayı da öğrenirler.
Motor Becerileri ve El-Göz Koordinasyonu
Parmak boyama oldukça kolay bir aktivite gibi gözükse de çocukların parmak ve el kaslarını güçlendirmelerine yardımcı olurken yazma becerilerini geliştiren bazı parmak ve el hareketlerini öğrenmelerini de sağlar. Parmak boyama aktivitesi el-göz koordinasyonunu da geliştirmeye yardımcı olur. Kâğıt kesme ve katlama, kalemleri düzgün tutma, resimleri renklendirme gibi becerilerin gelişmesine katkı sunar.
Hayal Gücünü Destekler
Parmak boyamanın en önemli faydalarından birisi hayal gücünü geliştirmesidir. Çocukların çok keyif aldığı bu aktivite boya ile oynamayı, renkleri ve desenleri keşfetmeyi sağlar. Çocukların özgürlüğünün ve yaratıcılığının desteklenmesine fayda sunan bu aktiviteler aynı zamanda odaklanma süresini de artırmaya yardımcı olur.
Parmak Boyası Nasıl Kullanılır?
Parmak boyası ile aktivite yapmak genel anlamda çok karmaşık bir süreç değildir. Parmak boyası nasıl kullanılır? sorusunun yanıtı her boya özelinde değişebilir. Bu nedenle kullanım talimatlarını boya özelinde incelemek, boyaların daha verimli ve doğru kullanılmasına yardımcı olur.
Parmak boyalarının aktivitelerde yaygın kullanım şekli oldukça benzerdir. Genel kullanım ve aktivite sürecinde öncelikli ihtiyaçlar parmak boyası, boyama yapılabilecek kalın bir kâğıt olarak sıralanabilir. Bunların yanı sıra boyamanın yapılacağı yüzeyin suya dayanıklı olması önerilir. Eğer suya dayanıklı uygun bir yüzey yoksa plastik örtüler serilebilir ya da boya ve kâğıt geniş bir tepsi içerisine koyularak boyama yapılabilir.
Parmak boyası aktivitesinde çocukların el becerilerine, yaşlarına ve ilgi alanlarına göre çeşitli ekipmanlar da kullanılabilir. Fırçalar, çizim araçları, şablonlar, şekilli cetveller ve hayal gücünün akla getirdiği eşyalar parmak boyası aktivitelerine dâhil edilebilir.
Parmak Boyası Kullanımını Kolaylaştıracak Öneriler
Parmak boyaması yaparken fırça kullanımı yaygın olmadığı için kâğıdın sabit durması zorlaşabilir. Bunun önüne geçmek için kâğıdı uygun bir kartona ya da boya yapılan yüzeyin temiz kalması için kullanılan örtüye boyacı bandı gibi kâğıda zarar vermeyecek bir bantla yapıştırılması önerilir.
Parmak boyaları genellikle kolay çıkan boyalar olsa da aktivite esnasında bir önlük kullanılması, ağırlıklı olarak önlüğün kirlenmesini sağlar.
Boyama sonrasında boyama yapılan alanın hemen temizlenmesi, boyaların ambalajlarının kapatılarak kısa sürede kaldırılması gerekir. Yüzeydeki boyalar kurumadığı için kolay temizlenebilir, ambalaj içindeki boyanın da uzun süre hava ile teması önlemek kullanım süresi uzatılmış olur.
Parmak Boyası Yıkanınca Çıkar mı?
Parmak boyalarının çok sayıda çeşidi olduğu için tüm boyaların yıkanınca çıkacağını söylemek doğru bir yaklaşım değildir. Ancak çocukların aktiviteleri için üretilmiş olan parmak boyası çeşitleri arasında yıkanınca çıkanların sayısı oldukça fazladır. İlk bakışta etrafı çok kirletecek ve dağıtacak bir aktivite gibi gözükse de parmak boyaları suda çözünebilir olarak formüle edildikleri zaman hem ciltten hem de kumaşlardan kolayca temizlenebilir.
Parmak Boyası Kaç Yaş İçin Uygundur?
Parmak boyası ile aktiviteler yapmak isteyen ebeveynlerin en çok sorduğu sorulardan birisi de bu boyaların kullanım yaşıdır. Parmak boyaları toksik olmayan içerikleri ile her yaş için uygun olarak kabul edilir. Ancak 12 ay öncesinde çocukların ellerini ağızlarına götürme sıklığının çok fazla olması ve tam olarak ayakta durmaya alışmamış olmaları sebebiyle parmak boyası ile aktivite yapmaları önerilmez.
Parmak boyalarının farklı yaş grupları için sunulan çeşitleri vardır. 12 ay ve üzeri için sunulan çeşitlerde genellikle çocuğun ağzını eline götürme alışkanlığının devam etme ihtimaline karşı zararsız bir acı tat olur. 18 ay ve üzerinde ise parmak boyası aktivitelerinin rahatlıkla yapılabileceği söylenebilir.